یکی از حوزه‌های بنیادی پژوهش در زبان و ادبیات فارسی تهیه فهرست‌ها یا به سخن دیگر، عرضه فهرست‌وار مطالب پراکنده متن‌هاست. کوشش‌هایی که در این زمینه صورت می‌گیرد ممکن است برچسب کار مکانیکی بخورد اما اهمیت و تأثیرشان در پیش‌برد پژوهش‌های گوناگونِ دیگر امری‌ست انکارناشدنی. چنین کوشش‌هایی هر چه روش‌مندتر و پردامنه‌تر و دقیق‌تر صورت بگیرد، زمینه برای پرمایه‌تر و دقیق‌تر شدن پژوهش‌های بعدی فراهم‌تر می‌شود. کتاب اشعار پراکنده در متون فارسی که به گردآوری و پژوهش و کوشش آقای علی صفری آق‌قلعه منتشر شده‌است از گسترده‌ترین و اساسی‌ترین پژوهش‌هایی است که در حوزه شعر فارسی صورت گرفته‌است و در نوع خود بی‌نظیر است. وی در این کار تنها گردآورنده نبوده‌است و هم‌زمان بار ویرایش و تصحیح و نگه‌داشت صحت و اصالت شعرها را نیز به دوش کشیده‌است. به‌نظر می‌رسد برای افزودن فایده کتاب باید یک اصلاح کلّی و روش‌شناختی و نیز مقداری تغییرات موردی در آن انجام شود. شرح این اصلاح و این تغییرات در مقاله پیشِ رو آمده‌است.